Verschillende soorten dakpannen: waarop moet ik letten?

Het merendeel van de woningen in Nederland is voorzien van dakpannen. Dakpannen zorgen voor de afvoer van het hemelwater, beschermen uw woning tegen vochtproblemen en houden de warmte in huis vast. Naast dakpannen is ook een bitumen dakbedekking populair. Dit type dakbedekking wordt voornamelijk gebruikt op platte daken. Andere soorten dakbedekking zijn een groen dak, een dak met een rieten dakbedekking en bijvoorbeeld een zinken dakbedekking. Ieder van deze soorten dakbedekking heeft z’n eigen voor- en nadelen. Op het gebied van duurzaamheid en onderhoudsvriendelijkheid, springen dakpannen boven de andere soorten dakbedekking uit.

In dit artikel leest u meer over de verschillende soorten dakpannen, waarvan u het dak van uw woning kunt voorzien. Naast het verschil in het materiaal waarvan de dakpannen gemaakt worden, zit er ook een verschil in het model hiervan. Door de verschillende voor- en nadelen tegen elkaar af te wegen, vindt u een type dakpan die goed past bij uw wensen en uw woning.

Verschillende soorten dakpannen

In de basis wordt onderscheid gemaakt tussen drie verschillende soorten dakpannen, namelijk: kleidakpannen, betonnen dakpannenn en houten dakpannen. Onderstaand vindt u meer informatie over de verschillende materialen waarvan dakpannen gemaakt worden

Kleidakpannen

De kleidakpannen, welke gemaakt worden van gebakken aarde, zijn de meest gebruikte soort dakpannen voor Nederlandse daken. We noemen ze ook wel keramische dakpannen. U herkent deze dakpannen aan hun opvallende oranje kleur. Een belangrijk voordeel van deze dakpannen is dat ze tot circa 50 jaar meegaan. U hoeft ze zodoende zeer waarschijnlijk niet te vervangen, in de tijd dat u in uw woning woont. Daarbij geven ze uw woning een tijdloze uitstraling. Het maakt dat ze zowel van pas komen op een hele moderne woning, als ook bij een woning met een klassieke stijl. Het feit dat de dakpannen van een natuurproduct worden gemaakt draagt hieraan bij.

Naast de kleidakpannen met een oranje kleur, kunt u deze dakpannen ook in tal van andere kleuren bestellen. Daarbij zijn de kleidakpannen leverbaar in uiteenlopende formaten. Het voordeel van een wat groter model, is dat u eerder klaar bent met het leggen van de dakpannen.

In sommige gevallen worden de kleidakpannen afgewerkt met een glazuurlaag. Het gebruik van zo’n glazuurlaag is aan te raden, om te voorkomen dat er zich bacteriën aan de dakpannen hechten. U herkent deze bacteriën aan de groene aanslag, die op de dakpannen kan ontstaan na verloop van tijd. Het reinigen van dakpannen is niet altijd even gemakkelijk.

Betonnen dakpannen

Een goed alternatief voor de kleidakpannen zijn betonnen dakpannen. Ook deze dakpannen hebben een relatief lange levensduur, al is die korter dan de levensduur van kleidakpannen (circa 30 jaar tegenover circa 50 jaar). Bij betonnen dakpannen maakt men gebruik van een mengsel van zand, cement en in sommige gevallen ook een aantal toeslagstoffen. Daarbij kunnen de betonnen dakpannen na de productie hiervan voorzien worden van een extra coating. Deze coating werkt op dezelfde wijze als de glazuurlaag bij kleidakpannen: ze bieden bescherming tegen vuil. Algen, die de groene aanslag op de dakpannen veroorzaken en mos zijn hier voorbeelden van.

Het leggen van betonnen dakpannen gaat relatief snel. Net als de kleidakpannen, zijn ook de betonnen dakpannen leverbaar in diverse kleuren en uitvoeringen. Handig, want zo vindt u altijd een geschikt model bij jouw woning! De dakpannen zijn goed bestand tegen diverse weersomstandigheden. Zo zal vorst de dakpannen bijvoorbeeld niet snel aantasten.

Houten dakpannen

Een derde optie bij de keuze voor dakpannen is het gebruik van houten dakpannen. Zoals u mogelijk al verwachtte, worden houten dakpannen nauwelijks nog gebruikt voor woningen. Ze zijn veel minder duurzaam dan de kleidakpannen en de modellen van beton. Het maakt dat de dakpannen relatief snel vervangen zullen moeten worden en dat vochtproblemen op de loer liggen.

Toch is er nog een situatie, waarin de houten dakpannen van pas kunnen komen. Gebruik ze bijvoorbeeld op het dak van een schuurtje of tuinhuis op uw terrein! Vaak worden ook de wanden van dergelijke bijgebouwen gemaakt van houten. Op het moment dat u de wanden vervangt, kunt u ook de houten dakpannen vernieuwen.

Ten opzichte van de kleidakpannen en den betonnen dakpannen biedt de houten variant het voordeel, dat deze optie relatief goedkoop is. De beperkte levensduur maakt echter, dat u over een langere termijn niet veel goedkoper uit zal zijn. Een ander voordeel van houten dakpannen is dat u deze zelf aan kunt brengen.

Verschillende vormen dakpannen

Niet alleen worden de dakpannen van verschillende materialen gemaakt. Ook zijn de dakpannen leverbaar in diverse modellen en vormen. Hierbij maakt men doorgaans onderscheid tussen holle dakpannen en platte dakpannen. Onderstaand zetten we de verschillende mogelijkheden bij deze vormen voor u op een rijtje.

Holle dakpannen

Holle dakpannen zijn door hun opvallende vorm eenvoudig te herkennen. Zie het als een golf, die zich over het dak van een woning beweegt. De holle vorm van de dakpan maakt het relatief eenvoudig, om deze achter een andere dakpan te haken. Zo kan voorkomen worden, dat de dakpannen naar beneden glijden. Binnen de categorie met holle dakpannen, vindt u verschillende modellen. Kies bijvoorbeeld tussen holle dakpannen met en zonder sluiting.

HP-dakpannen

Een voorbeeld van een holle dakpan zonder sluiting is de monnik dakpan. Ook de non dakpan is een typisch voorbeeld van een holle dakpan zonder sluiting. We noemen deze dakpannen ook wel HP-dakpannen. Bij dit type holle dakpan wisselen holle en bolle dakpannen elkaar af. De bolle dakpan dient als de kap van twee holle dakpannen. Middels een klein beetje cement kunnen de dakpannen aan elkaar worden bevestigd. Het voorkomt dat de bolle dakpan van de holle variant waait. Hoewel we deze dakpannen in Nederland nauwelijks meer gebruiken, ziet u ze in een mediterrane gebieden nog regelmatig op daken liggen. In Nederland wordt deze constructie enkel nog gebruikt op bijvoorbeeld een oud schuurtje.

VH-dakpannen

Het alternatief voor deze HP-dakpannen zijn de VH-dakpan, de verbeterde holle dakpan. Nog beter is een OVH-dakpan, wat staat voor opnieuw verbeterde holle dakpan. Het zijn voorbeelden van holle dakpannen met sluiting. Zoals u mogelijk al verwachtte, worden de holle en bolle dakpannen bij een holle dakpan met sluiting aan elkaar vastgemaakt. Het zijn dus niet langer twee losse elementen. De VH-dakpannen worden gebruikt op daken met een minimale helling van 25 graden. Hierbij is het belangrijk dat men een onderdak gebruikt heeft, waarop de dakpannen gelegd kunnen worden.

Kies voor de OVH-dakpan op daken met een hele lage hellingshoek, of juist een hele steile helling. Het voordeel van een OVH-dakpan is dat het gedeelte wat voor de waterafvoer zorgt een gebogen vorm heeft. Het voorkomt dat er vocht onder de dakpan kan komen. Hierbij worden de dakpannen over elkaar heen gelegd, waardoor het hemelwater direct richting de goot aan het dak stroomt.

Dubbele golf

We kunnen nog een vierde variant van de holle dakpannen onderscheiden. Dit betreft een model met een dubbele golf, welke twee holle delen heeft. Als u dit model holle dakpan van een afstand bekijkt, krijgt u wellicht het idee dat het om twee dakpannen gaat. Dat is niet zo, het is één element!

Platte dakpannen

Het alternatief voor holle dakpannen zijn platte dakpannen. Deze dakpannen worden overigens ook wel vlakke dakpannen genoemd en danken hun naam, zoals u wellicht al vermoedde, aan hun karakteristieke vorm. Net als de holle dakpannen, worden ook deze platte dakpannen in verschillende soorten aangeboden. Onderscheid maakt men tussen een platte dakpan met sluiting, een platte dakpan met sluiting en ribben en tegelpannen. Laten we bekijken welke van deze platte dakpannen het meest geschikt is voor het bedekken van het dak van uw woning.

Platte dakpan met sluiting

Een platte dakpan met sluiting wordt niet alleen gebruikt op daken, ook als gevelpan doet deze platte dakpan dienst. Doordat het model voorzien is van een sluiting, wordt voorkomen dat er vocht achter de dakpan kan komen. Een groot voordeel, omdat vochtproblemen onder de dakpannen vaak bijzonder lastig te herstellen zijn. Het gebruik van een platte dakpan met sluiting wordt aangeraden voor daken met een minimale helling van 24 à 25 graden. U kunt het model enigszins vergelijken met een klassieke leipan. Laat u adviseren door een dakdekker, wanneer u niet exact weet wat de hellingshoek van uw dak is.

Platte dakpan met sluiting én ribben

Naast een platte dakpan met sluiting, kan ook een platte dakpan met sluiting én ribben interessant zijn. Net als bij het reeds beschreven model platte dakpan, wordt ook bij dit model voorkomen dat er vocht onder de dakpannen kan komen door de sluiting aan het uiteinde. Bijkomend voordeel van deze dakpannen, is dat de ribben de afvoer van het vocht makkelijker maken. Via de ribben stroomt het hemelwater naar beneden. Deze begeleiding van het hemelwater kan wenselijk zijn bij hele steile daken, of bijvoorbeeld bij daken met een zeer beperkte hellingshoek.

Tegelpan

Een derde optie bij het gebruik van platte dakpannen is de tegelpan. Zoals de naam van dit model als verklapt, worden de pannen als tegels op uw dak gelegd. Uiteraard, liggen de dakpannen iets over elkaar heen, om te voorkomen dat er vocht bij uw dak naar binnen kan sijpelen. Lang niet ieder dak is geschikt voor het gebruik van tegelpannen. Een minimale hellingshoek van 35 graden is een vereiste. Net als de platte dakpan met sluiting, kan ook dit model gebruikt worden als gevelpan. Men noemt ze door hun karakteristieke vorm ook wel bourgondische dakpan.

Andere soorten dakpannen

Het kan voorkomen dat u op daken van woningen in Nederland of andere Europese landen dakpannen treft, die u niet direct onder een van de beschreven categorieën kunt scharen. Dat is niet gek! Er zijn namelijk nog tal van andere soorten dakpannen verkrijgbaar, die uw dak beschermen tegen vocht.

Verschillende merken dakpannen

Dakpannen worden door tal van verschillende fabrikanten ontwikkeld. Bekende voorbeelden hiervan zijn Monier, Eternit, Koramic, Wienenberger en bijvoorbeeld RBB. Deze partijen handelen veelal vanuit Nederland. Neem bijvoorbeeld een partij als Monier, wat onderdeel is van de BMI Group. Dakpannen van deze producent worden aangeboden in sterk uiteenlopende modellen, kleuren en soorten. Kies bijvoorbeeld tussen smalle dakpannen en grote dakpannen, een klassieke en moderne stijl, een vlakke of holle dakpan, enzovoorts. Ook bij de diverse andere producenten van dakpannen heeft u keuze uit een breed scala aan modellen.

Over het algemeen is de kwaliteit van dakpannen van deze merken zeer goed. Dit betekent dat een betonnen dakpan in de basis zeker 25 tot 30 jaar mee zal gaan. Voor een keramische dakpan geldt dat u hier al snel 45 tot 50 jaar gebruik van kan blijven maken. Het is verstandig om te kiezen voor een dakpan met glazuurlaag of soortgelijke coating (in het geval van een betonnen dakpan), om de kans op een snelle slijtage en aantasting van het materiaal tegen te gaan. De reeds beschreven merken dakpannen bieden de mogelijkheid tot het toevoegen van zo’n coating of glazuurlaag aan.

Prijzen van dakpannen

De prijzen voor dakpannen lopen sterk uiteen. Van de eerder beschreven materialen, zijn houten dakpannen het goedkoopst. Deze kunt u online bestellen of bij een bouwmarkt kopen en zelf leggen. Houd er rekening mee, dat de levensduur van deze houten dakpannen beperkt is. Op termijn kunt u hiermee duurder uit zijn, dan wanneer u bijvoorbeeld voor betonnen dakpannen kiest.

Welke dakpannen kunnen mijn huis hebben?

Verschillende factoren bepalen welke dakpannen het meest geschikt zijn voor uw woning. Denk bijvoorbeeld aan uw smaak en de stijl van het pand. Kiest u voor een klassiek type dakpan (bijvoorbeeld: holle dakpannen), of gaat u voor een moderne variant (bijvoorbeeld: platte dakpannen)?

Een ander belangrijk aspect is de hellingshoek van het dak. Zoals u eerder op deze pagina las, is niet ieder model dakpan geschikt voor iedere hellingshoek. Zou u het verkeerde type dakpan op uw dak leggen, dan loopt u het risico dat water niet goed afgevoerd wordt. De kans op vochtproblemen onder het dak of bijvoorbeeld aan de wanden van uw woning neemt hierdoor sterk toe.

Let ook op hetgeen uw dak kan dragen. Sommige soorten dakpannen zullen te zwaar zijn voor uw dakconstructie. U dient de constructie vooraf te laten verstevigen, of te kiezen voor een ander type dakpan. Een keramische dakpan zal normaliter lichter zijn dan een stevig model van beton.

Hoe dakpannen leggen op uw dak

Het is afhankelijk van het type dakpan dat u op uw dak legt, hoe u deze aan dient te brengen. In de basis zult u werken met tengellatten. Breng deze latten verticaal aan op het dak en zorg dat deze goed aansluiten op het materiaal dat onder de dakbedekking ligt. Zodra de verticale latten bevestigd zijn, kunt u hier de horizontale latten op monteren. Deze horizontale latten dienen als basis voor de dakpannen. Ze zorgen dat de dakpannen netjes op hun plaats blijven liggen. Let er bij het bevestigen van deze horizontale latten op, dat de afstand overeenkomt met de lengte van de dakpannen. Daarbij moeten de dakpannen elkaar kunnen overlappen. Een te grote afstand is hierdoor niet wenselijk!

Bij het leggen van dakpannen is het gebruikelijk van beneden naar boven te werken. Op het moment dat u bij de nok van uw woning aangekomen bent, kunt u een beschermende kap over de top van de dakpannen plaatsen. Zo voorkomt u dat het vocht aan de bovenzijde bij uw dak naar binnen kan sijpelen. Afhankelijk van het model dakpan dat u gekozen heeft, kunt u van links naar rechts werken of de dakpannen als een soort waaier aanbrengen. Vergeet de dakpannen niet te verankeren, om te voorkomen dat deze los kunnen waaien.

Hoe kan je dakpannen onderhouden?

u wilt de levensduur van uw dakpannen natuurlijk zolang mogelijk maken. Zoals eerder werd aangehaald, kan er een groene aanslag op de dakpannen ontstaan. Dit is het gevolg van algengroei of bijvoorbeeld de vorming van mos. Door voor dakpannen met een glazuurlaag of coating te kiezen, gaat u een dergelijke groene aanslag tegen. Mocht de aanslag toch zichtbaar worden, dan kunt u de dakpannen reinigen. Het reinigen van een dak doet u met een hogedrukspuit. Bij voorkeur in combinatie met een vuilfrees. Waar de dakpannen van beneden naar boven worden gelegd, is het bij het reinigen van de dakpannen gebruikelijk om andersom te werken. Voor meer informatie over het onderhoud aan uw dakpannen kunt u dit artikel bekijken over de onderhoud van dakpannen.

Hulp bij dakpannen leggen en onderhouden

Wilt u hulp bij het leggen van dakpannen of het onderhoud hieraan? Bent u er nog niet uit welke soorten dakpannen het meest geschikt zijn voor uw dak? Neem eens contact op met de professionals van DakPro. Zij kunnen u van persoonlijk advies voorzien over de mogelijkheden die u heeft bij het vervangen van de bestaande dakpannen op uw dak of het plaatsen van een geheel nieuwe dakbedekking